Logo
  • Brama Opatowska
  • Podziemna Trasa Turystyczna
  • Sandomierskie Centrum Kultury
  • Urząd Miasta Sandomierz
  • Regionalna Organizacja Turystyczna Województwa Świętokrzyskiego
z

600. rocznica urodzin Jana Długosza - wykład dra Tomisława Giergiela

2015.01.26
Rozmiar tekstu:A-A+

Muzeum Okręgowe w Sandomierzu zaprasza na wykład dra Tomisława Giergiela pt.: "Związki Jana Długosza z Sandomierzem - w sześćsetną rocznicę urodzin wielkiego historyka", który odbędzie się w czwartek, 5 marca br. o godz. 10.00 w sandomierskim Zamku.

***
Jan Długosz
herbu Wieniawa (łac. Ioannes Dlugossius, Longinus; ur. 1 grudnia 1415 w Brzeźnicy, zm. 19 maja 1480 w Krakowie) – kronikarz, polski historyk, duchowny, geograf, dyplomata i wychowawca synów Króla Kazimierza Jagiellończyka.

Obraz Włodzimierza Tetmajera (1861-1923), Królewski wychowanek ok. 1908-10. Dzieło przedstawia wątek z życia Jana Długosza, ukazujący wielkiego polskiego historiografa w roli wychowawcy synów Kazimierza Jagiellończyka (od 1467). Obok Długosza prawdopodobnie królewicz Zygmunt (późniejszy król Zygmunt I Stary) i Fryderyk (późniejszy prymas Polski). Obraz znajduje się w zbiorach Muzeum Okręgowego w Sandomierzu.

 Dzieła wybrane:
Banderia Prutenorum - Sztandary wojsk krzyżackich z Prus, 1448,
Vitae beatissimi Stanislai Cracoviensis episcopi, Życie św. Stanisława biskupa krakowskiego, 1460–1465,
Vitae episcoporum Poloniae, Katalogi biskupów polskich,
Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis, 1440–1480,
Lites ac res gestae inter Polonos Ordinemque Cruciferorum - zbiór aktów do procesu Polski z Zakonem NMP, 1440–1480,
Annales seu cronicae incliti Regni Poloniae - Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego. 12 ksiąg opisujących dzieje Polski od czasów legendarnych do 1480, poprzedzone pierwszym opisem geograficznym Polski pt. Chorographia…, (1455–1480).

W Sandomierzu powszechnie z Janem Długoszem wiąże się Dom Długosza, jako jego fundację. Sama kwestia Domu Długosza nie zamyka się jednak w dziejach budowli, wszak była to tylko emanacja długich i skomplikowanych zabiegów o uposażenie kolegium mansjonarzy przy kolegiacie, symbolicznie ukazane poprzez tablicę fundacyjną, która też nie doczekała się badań podstawowych. Ten pomnik wymaga nowej analizy i właściwego osadzenia w dziejach sztuki i heraldyki. Poza tą fundacją szerokiego pola badawczego dostarcza posiadanie przez Długosza godności kanonika sandomierskiego. Wynikające z wypełniania tej funkcji prawa i obowiązki dawały mu możliwości finansowe, które przekładał na inne fundacje. Ale związki tej postaci z Sandomierzem są o wiele bogatsze. Możemy je śledzić dzięki listom i dokumentom, wystawianym przez króla, biskupa krakowskiego oraz samego Długosza. Właśnie służba w kancelarii Zbigniewa Oleśnickiego jeszcze bardziej zbliżyła Długosza do Sandomierza, czego mamy dowody w postaci częstych tutaj pobytów w orszaku biskupim i wypełnianym tutaj obowiązkom notariusza. Do dziś przechowywany jest w Sandomierzu dokument z instrumentem notarialnym Długosza. W końcu możemy w dziełach tego wielkiego dziejopisa śledzić jego bliski stosunek do ludzi i instytucji sandomierskich, a także do samego miasta. Są to źródła niewyczerpane, ciągle inspirujące i niezastąpione.

    Dr Tomisław Giergiel - absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej oraz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, adiunkt w Zakładzie Nauk Pomocniczych Historii Instytutu Historii UMCS, przewodniczący Sekcji Humanistycznej Towarzystwa Naukowego Sandomierskiego, sekretarz oddziału lubelskiego Polskiego Towarzystwa Heraldycznego, Honorowy Członek Stowarzyszenia Pamięci Zawiszy Czarnego Herbu Sulima z Garbowa. Autor wielu prac dotyczących dziejów Sandomierza i ziemi sandomierskiej.